Günümüzde masa başında çalışanların sayısı hatrı sayılır miktarda. Koronavirüsn etkisiyle evede geçirilen süre ve online çalışma süreleri de uzadı. Peki sürekli oturmak ve harektesiz kalmak vücudumuzu nasıl etkiliyor?

Metabolizma, 30 dakikalık bir oturma süresinin ardından yüzde 50 oranında daha yavaş çalışmaya başlar. Bu nedenle fazla oturmak yağlanmaya ve kilo artışına sebep olmaktadır. Ünlü spor antrenörü Donovan Green, uzun süre oturmanın kan akışını yavaşlattığını, kalça amnezine sebep olduğunu, kas ve kemik rahatsızlıklarına yol açtığını belirterek gün içinde bol bol hareket etmek gerektiğinin altını çiziyor.

Uzun süre oturmanın 5 zararı

Bedeni yağlandırıyor

Oturma eyleminin 30. dakikasından sonra metabolizmada neredeyse yüzde 50'yi bulan bir düşme başlıyor. Bu da başlangıçta 'yorgunluk hissi', zamanla da 'yağlanma' anlamına geliyor. Oturan birine göre ayakta duran 2-3, yürüyen ise 5-10 kat fazla enerji yakıyor. Kısacası uzun süreli oturmak yoruyor, tembelleştiriyor, yağlandırıyor.

Kalbi hasta ediyor

Oturma eylemi gereğinden çok uzatıldığında iyi kolesterol HDL azalıyor. Trigliserid, insülin ve şeker seviyeleri yükselişe geçiyor. Sadece bu bilgiler bile oturma alışkanlığında ısrar edenlerin kalp damar hastalıkları risklerinin neden yüzde 50-80 oranında arttığını açıklamaya yetiyor.

Kansere davetiye

Oturma eylemini abartanlarda bazı kanserlere de (kalınbağırsak, meme, prostat, yumurtalık kanserleri) yakalanma riski daha fazla. Bunun nedeni olarak da artan insülin nedeniyle çoğalan hücre büyüme faktörleri gösteriliyor. Muhtemel bir diğer suçlu ise oturdukça azalan antioksidan madde üretimi.

Kası, kemiği bozuyor

Hayatını oturmakla geçirmeyi tercih edenlerde kemik erimesi (osteoporoz) ve kas kaybına (sarkopeni) daha sık rastlanıyor. Eklem sorunları çoğalıyor. Bunlar da yaşlılıkta daha çok hareket kısıtlanması, eklem ağrıları, düşme riski, kemik kırıkları anlamına geliyor.

Emboliye yol açıyor

Oturma süresi bir saati geçtiğinde ayak toplardamarlarında pıhtılaşma süreçleri hızlanıyor. Bu da 'emboli' denilen pıhtı parçalarının oradan kopup akciğerlere ulaşması ve yaşamsal sorunlara sebep olabilmesi demek.

Ölü popo sendromu nedir?

Amerika'da çok oturma eyleminden meydana gelen ölü popo sendromu, pek çok kişiyi etkisi altına almış durumda. Üstelik bu sendrom yalnızca hastalıklara yol açmakla kalmıyor, vücudunuzun hatta özellikle kalçanızın görüntüsünün bozulmasına da sebep oluyor.

Çünkü uzun saatler boyunca oturmak gluteus medius adlı kas bölgesinin tahrip olmasına ortam hazırlıyor. Tahrip olan kas bölgesi nedeniyle de uzmanlara göre kalçanız "uyuyakalmaya" başlıyor. Bu durumun negatif etkilerinden korunabilmek için yapmanız gerekenler aslında çok basit. Her saat başı en azından 10 dakikalığına ayağı kalkıp yürümek ve hareket etmek kaslarınızı canlandırmaya yetiyor.

Squat egzersizi

Squat yapmak kalçalarınızı aktifleştirir, kaslarınızı güçlendirir ve ölü popo sendromunun sonucu olarak ortaya çıkan bozuk kalça yapısını düzenler.

Squat nasıl yapılır?

Ayakta sırtınız dik bir pozisyonda dururken dizlerinize ağırlık vermeden oturma pozisyonu yaparak bu hareketi 15-20 kez kalçanızın yandığını hissedene kadar tekrarlayabilirsiniz.

Tek bacak squatı

Sağ ayağınızla dengede durarak sol ayağınızı düz bir şekilde öne uzatın. Ve oturup kalkma hareketini gerçekleştirin. 10-12 kez tekrarladıktan sonra sol ayağa geçebilirsiniz.

Kalça köprüsü egzersizi

Bu egzersiz gluteus medius kas bölgenize iyi gelecektir. Yere sırtüstü uzanın ve dizlerinizi bükün. Dizleriniz ve omuzlarınız sabit kalacak şekilde kalçanızı havaya doğru kaldırarak köprü kurun. Bu hareketi 15-20 kez tekrar edin.