Berfin Çelik'in Söyleşisi

Fizyoterapist Müzeyyen Alatlı Akçay’la fizyoterapi, medikal masaj, bağışıklık sistemi ve omurga sağlığı üzerine bir söyleşi gerçekleştirdik.

-Merhabalar Müzeyyen hanım. Öncelikle bize biraz kendinizden bahseder misiniz?

1988 yılı Bulgaristan doğumluyum. Bulgaristan’da Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon okudum. Bir senesi hazırlık olmak üzere beş senelik bir eğitim aldım.

-Fizyosağlık Merkezi’ni açmaya nasıl karar verdiniz?

Daha önce Aliağa Devlet Hastanesi’nde görev yapıyordum. Daha sonra kendi işimi kurmak istedim ve sağlık merkezimi açtım.

-Fizyoterapi için yoğun ve uzun bir sağlık eğitimi almışsınız. Halk arasında “çıkıkçı” şeklinde tabir edilen kişilerin yetersiz bilgilerle gerçekleştirdikleri uygulamalar hakkında ne düşünüyorsunuz?

Fizik Tedavi Ve Rehabilitasyon Bölümü hazırlığın dışında dört sene teorik eğitim gördüğünüz bir bölüm. Ardından staj uygulamalarına geçiliyor ve bilinçli bir şekilde hastayla temas etmeniz sağlanıyor. Bahsettiğiniz gibi bilinçsizce yapılan uygulamalarda, hastanın kas ve sinir sistemine hakim olunmaması, hastanın büyük mağduriyetler yaşamasına sebep olabilmektedir. Yaşadıklarımdan örnek vermem gerekirse, Aliağa Devlet Hastanesi’nde çalışırken, Manisa’dan gelen bir hasta bel fıtığı tedavisi için oto sanayii içerisinde belindeki L4 ve L5 kemikleri kırılıp felç bırakıldıktan sonra hastaneye müracaat etmişti ve uzun süre fizik tedavi uygulanması gerekmişti. Bu tarz yerler yerine sağlık kuruluşlarının tercih edilmesini öneriyorum.

-Bizlere genel hatlarıyla fizik tedaviden bahseder misiniz?

Fizik tedavi ve rehabilitasyon, fiziksel ve fonksiyonel bozuklukların tanı ve tedavisini tanımlamaktadır. Hareketleri ve vücut işlevleri çeşitli sebeplerden ötürü yitirilen hastaları tedavi etmeyi amaçlayan bir tedavi yöntemidir ve pek çok avantajı da beraberinde getirmektedir. İyileşme sürecini hızlandırır. Ortopedik, nörolojik tüm rahatsızlıklarda fizik tedavi fayda sağlar.

Fizik tedavi vücuda dışardan uygulanan sıcak, soğuk uygulamalar, elektrik akımları, masaj ve egzersizlerle ağrıyı kesmeye yönelik uygulamaların bütünüdür. Uygulamalar kas ve iskelet sistemi üzerinde gerçekleştirilmektedir. Artı olarak nörolojik olarak ms, parkinson, serebral palsi gibi rahatsızlıklarda da etkili olmaktadır.

-Bildiğiniz gibi günümüz insanı çoğunlukla hareketsiz ve masa başında aynı pozisyonda uzun süre kalmak zorunda. Pandemiyle birlikte açık havada spor olanağı da azaldı. Bu şekilde hareketsiz ve tek pozisyonda kalmanın omurga sağlığımıza etkileri nelerdir?

Öncelikle omurga sağlığını korumamız gerekiyor. Bunun için dik durmak çok önemli ancak bu konuda da kendimizi aşırı yormamalıyız. İnsanın belli bir duruşu vardır ve bunun dışına çıkmaya başlayınca bu durum insanı yormaya başlar. Bunu en başından kendimize hayat felsefesi haline getirmeliyiz.

Omurga sağlığı için ilk öncelik stresten uzak durabilmek. Masa başında çalışıyorsanız, saatte bir  beş dakika kadar sırt kaslarınızı germe egzersizi yapmalısınız. İş sonrasında bol yürüyüş yapılmalı ve su tüketimi çok olmalı. Sigara kullanılıyorsa kesinlikle bırakılmalıdır.

“ Çocuklar gibi mutlu ve huzurlu olmak için”

Yavaş ve derin nefes alınmalı, sık sık elinizi karnınıza koyarak çocuklar gibi diyafram nefesi almaya özen göstermelisiniz. Çocuklar bu yüzden daha mutlu ve huzurludur. Pozitif düşünmeye ve yumuşak hareketler etmeye Çalışırsanız etkili olacaktır. Her sabah uyandığınızda on beş dakikanızı omurganıza ayırırsanız sağlığınızı koruma imkanı sağlamış olursunuz.

Kadınlar Yansıyan Ağrılara Dikkat!

-Her bel ve boyun ağrısında akla ilk önce fıtık gelmektedir. Bu konuda siz ne düşünüyorsunuz?

Her bel ve boyun ağrısı fıtık değildir. Özellikle kadınlarda yansıyan ağrılar olabilmektedir. Bunun sebebi rahim içi tümörler, kistler, yumurtalık kistleri, yumurtalık tümörleri bazen hem kasık hem bel ağrısına sebebiyet verebilir. Kesin tanı MR çekimi ile ortopedi, nöroloji ve fizik tedavi doktorlarınca konulmalı ve tedavi ona göre şekillenmelidir.

Kimse kendi teşhisini koymasın

Hastanın asıl sorunun gecikmesine neden olmamak için mutlaka tespiti yapılmalıdır. Boyun ağrısının altında da aynı şekilde kanser, tümör ya da stres kaynaklı nedenler olabilir. Kimse evde kendi teşhisini kendisi koymasın.

-Dünyamızı etkisi altına alan koronavirüs sebebiyle polikliniklerden randevu almak dahi zorlaştı. Geçirdiğimiz bu zorlu dönemde siz iş yeriniz için ne gibi önlemler aldınız?

Dünya şu an bir pandemi sürecinde. Bunun geçeceğini düşünerek hareket etmeye çalışsak da elbette önlemlerimizi en iyi şekilde almak zorundayız. Öncelikle kronik olan hastalarımı evde ziyaret etmeye çalışıyorum.  Özel koruyucu kıyafet, eldiven ve maske ile hastaya yardımcı oluyorum.

Yalnızca Bir Kişi Kliniğe Girebiliyor

Kliniğime gelen hastalarımla ilgilenirken, içeriye yalnızca bir kişiyi alıyorum. Her klinikte olduğu gibi maske, eldiven ve dezenfektanımız mevcut. Hastaları ateş ölçümü ile içeri alıyorum.  Hasta randevuları arasına en az yarım saat koyuyorum, hastalar birbirleriyle temas etmemiş oluyor. Sedyelere yüksek ısılı buhar uygulaması yaptıktan sonra dezenfektan ile siliyorum ve son olarak özel bir sedye temizleyici yardımıyla hijyeni sağlıyorum. Serdiğim tek kullanımlık çarşafın üzerine ek olarak bu süreç için hastalardan kendi çarşaflarını getirmelerini rica ediyorum. Hastaya temas etmem gerektiğinde bol sabunla ellerimi yıkıyorum ve aynısını hastalarımdan da rica ediyorum.

FİZİK TEDAVİDE UYGULANAN MASAJ TÜRLERİ, YARARLARI VE SAKINCALI OLDUKLARI DURUMLAR

-Tıbbi masaja karşı inşalarda bir çekince ya da ön yargı var mı?

Ülkemizde masaj denilince ülkemizde farklı bir alana kayılıyor. Ancak masajın insan fizyolojisi üstünde o kadar çok etkisi var ki, bu yararlar bilinse sağlık bir kişi bile on beş günde bir kendine tıbbi masaj uygulatır. Bu konuda bir farkındalığın oluşması son derece önemli.

Ben bir fizyoterapist ve sağlık personeli olarak bu konuda bir farkındalık yaratmak istiyorum.

-O zaman şimdi sizden masaj çeşitlerini ve yararlarını dinleyelim.

Koronavirüsle Savaşta Medikal Masaj

-Bize biraz medikal masajın yararlarını anlatabilir misiniz?
Medikal masaj öncelikle kan dolaşımını düzenliyor. Kalbin hızlı atmasına engel oluyor ve düzenli olarak uygulandığında kandaki beyaz hücreler olarak bilinen akyuvarları arttırarak bağışıklığı güçlendiriyor. Pandemi döneminde yapılan medikal masaj bizleri koronavirüsten de koruyor. Medikal masajın kas toparlayıcı özelliği vardır. Bu sayede kaslarda biriken toksik maddelerin atılımına da yardımcı olmaktadır. Laktik asidin atılımıyla kemikler güçlenmekte, kemik araları kanlanmakta, kireçlenme azalmakta ve sinir sistemi üzerinde olumlu etki taratmaktadır.

            Medikal mesaj cildi de yumuşatmaktadır. Ter atımını arttırarak üre ve diğer atık maddelerin atılımını sağlamaktadır. Kılcal damarların genişlemesi, dokulara daha fazla kan gitmesine yardımcı olmaktadır.  İç organ için, akciğerlerde mukusun çözülmesini sağlar, kalın bağırsağın hareketlendirilmesini arttırarak gaz problemini ve karın şişliklerini azalmaktadır.

-Medikal masajın sakıncalı olduğu durumlar var mıdır?

Kas zedelenmeleri ve kırıklarda zararlı olabilmektedir. Akut kas yaralanmalarınsa masaj kanlanmayı arttıracağı için aynı zamanda yaralanmış kas diplerinin zedelenmesine neden olmaktadır. Aynı şekilde damar hastalıklarında medikal masaj yapılmamalıdır. Herhangi bir nedenle damar yapısının bozulduğu durumlarda, varis hastalarında, organizmaların neden olduğu enfeksiyon hastalıklarında ve deri hastalıklarında medikal mesajdan uzak durulmalıdır. Pıhtı atma riskini etkileyebileceği için damar hastalıklarında medikal masaj önerilmemektedir.

Kanser Hastaları Dikkat

Aynı şekilde metastaz, yani yayılma riskine karşı kanser hastalarına da medikal masaj yapılmamalıdır. Ancak psikolojik destek ve moral sağlamak amacıyla el, ayak ve yüze hafif şekilde masaj yapılabilmektedir.

-Tedavi için egzersiz uygulamalarını nasıl yapıyorsunuz?

Örneğin boyun fıtığı tanısıyla gelen bir hastada ilk etapta fıtığın ağrısını ortadan kaldırıyorum. Daha sonra egzersiz yapmasını sağlıyorum. Bu da daha kaliteli ve verimli bir egzersiz sağlamakta.

-Lenf masajı nedir, bir tıbbi masaj mıdır ve kimlere uygulanmaktadır?

Lenf direnaj masajı ödemi azaltmak için uygulanan en önemli uygulamadır. Son derece hafif, ritmik ve yavaş ve cilt üzerine yapılan bir masajdır. Lenf masajı, lenf sıvısının akışını hızlandırarak şişkinliği en aza indirmektedir. Aynı şekilde bedenimizde biriken toksinlerden, kimyasallardan, bakterilerden ve sıvı fazlasından arındırarak bağışıklık direncimize olumlu etki sağlamaktadır. Bir nevi vücudumuzu koruyarak hem ruhen hem bedenen  bir arınma ve koruma etkisi göstermektedir.

Lenf masajı; ödem birikmesi, şişme, özellikle kadınların şikayetçi olduğu selülit problemi, kilo, kabızlık, hazımsızlık, ameliyat öncesi ve sıkıntılar, eski ve yara izleri, kadınlarda hormonal bozukluklar ve menopoz dönemi şikayetleri, alerjik reaksiyonlar, saman nezlesi, regl öncesi gerginlik, göğüslerde ödeme bağlı ağrılara ve romatizmaya olumlu etki yaratmaktadır. Romatizmada değişiklik gösterebilmektedir. Rematoit artirit yani atak döneminde masaj uygulanmaz.

Lenf drenaj masajı ek olarak; Stres, gerginlik, anksiyete, uykusuzluk tüm bu sıkıntılarda fizyolojik ve psikolojik açıdan olumlu etki yaratmaktadır.

-Refloksoloji masajını da duymuştum. Bu konuda da bilgi alabilir miyiz?

Refloksoloji destekleyici bir tedavi biçimi olarak kullanılmaktadır. Halk arasında ayak masajı olarak bilinse de çeşitli bölgelere uygulanabilmektedir. El, ayak, kulaklara masaj ve bası uygulamasıyla gerçekleştirilen alternatif bir tedavi metodudur.  Refloksoloji belirli, hastalıkların tanı, tedavisi veya eklem mobilizasyonu ve manipülasyonu içermez. Alternatif tıp yöntemidir ve hekimi tarafından verilen tedaviye ek olarak alternatif olarak uygulanabilir.

Masaj çubuğu, masaj mili gibi aparatlardan yardım alınabilse de her zaman için elle yapılan kontrollü basının etkisini hiçbir cihaz veremez. Bütün masaj çeşitlerinde, hastanın ihtiyacı belirlenir ve ona uygun olarak uygulama yapılır.

-Günümüzde sosyal medyada da sıkça gördüğümüz şekilde yüz yogası çok revaçta. Yüz sağlığı için yapabileceğimiz bir masaj var mı?

Elbette. Otuzlu yaşlardan sonra göz çevresi, dudak ve alında kırışıklıklar artmaya başlıyor. Bu nedenle erkenden önlem almak ve bakımını yapmak cilt sağlığı açısından oldukça etkili. Yaşlandıkça yer çekiminin etkisiyle sarkmalar ve gözeneklerde belirginleşme oluşmaktadır. Cilt bakımına ek olarak cilt masajı cildin uyarılarak toparlanmasına, kırışıklıkların ve sarkmaların azalmasına etkili oluyor. Aynı zamanda strese karşı etkilidir. Kişi sabah ve akşam kendisine yüz masajı uygulayarak yıllara meydan okuyabilir. İmkanlar dahilindeyse, profesyonel destek için 15 günde bir uzman bir fizyoterapistten yardım alabilirsiniz. Aynı şekilde sağlıklı bir birey dahi 15 günde bir masaj yaptırabilir.

Söyleşimize katıldığınız ve değerli bilgiler verdiğiniz için çok teşekkür ederiz.